Yeterli ve Dengeli Beslenme

Sağlıklı beslenmenin ön koşulu yeterli ve dengeli beslenmedir.Her bireyin vücut bileşeni (yağ,kas,kemik…) farklı olduğu gibi ihtiyaçları da farklıdır.Yapılan iş, yaş, boy, cinsiyet, hastalık durumu,özel durumlar ihtiyaçları farklılaştırır.Beslenme bireyin ihtiyacını karşılayacak miktarda olduğunda yeterli olur.Ne kadar beslenmenizin yeterli olacağını bir diyetisyenden öğrenebilirsiniz.Nasıl  dengeli besleneceğimize gelelim.

Üsteki resimde besin piramidini görüyorsunuz.Besin piramidinin en alt kısmını tahıllar oluşturuyor.Tabanın genişliğinden de anlaşılacağı gibi beslenmemizde en çok yer vermemiz gereken gruptur.Bu grup vitamin,mineral, karbonhidrat ve posa kaynağıdır.Rafine edilmiş besinler yani posasından ayrıştırılmış beyaz unlu yiyeceklerin tüketilmesi istenmemektedir.Çünkü kan şekerini hızlı yükseltip hızlı düşürür daha çabuk acıktırır, ihtiyaç fazlası meyveye ya da şekerli besinlere isteği artırır. Tam tahıllı, çok tahıllı gibi posa içeren ekmeklerin tüketilmesi daha uzun süre tokluk sağlar ve kan şekerini dengeler.

Bir üstte sebzeler ve meyvelerden oluşan grubu görüyorsunuz.Bu grup posa,vitamin,mineral yönünden zengindir.Beslenmede mutlaka yer verilmesi gereken olmazsa olmazlardandır. Porsiyonlar kişiye göre değişir ancak genel bir öneri yapacak olursak sebzelerden günde en az 2 porsiyon meyvelerden ise en az 2-3 porsiyon tek seferde değil güne yayarak tüketilmelidir.

Sebze ve meyvelerin üstünde vitamin, mineralin, yağın yanında protein içeren hayvansal kaynaklı besin gruplarını görüyoruz.Süt ve süt ürünlerinden özellikle yoğurt  kan şekerini dengeleyen, metabolizmayı hızlandıran,tok tutan muhteşem bir besindir.Her öğünde 2 yemek kaşığı yoğurt birçok beslenme hatasının önüne geçmektedir.Et,tavuk,balık,yumurta da kişiye göre değişen porsiyonlarda diyette yer verilmesi gerekmektedir.

Piramidin en üst kısmında yağları ve şekerleri görüyorsunuz.Bunlar da diyette en az yer verilen besin gruplarıdır.Yağların hacmi küçük ama enerjisi büyüktür.Mesela 1 yemek kaşığı yağ 90 kaloriyken, 1 elma 60 kaloridir.Yağların da vücuda yararları vardır.Ancak miktarlar tabakta göze gelmezken tartıda göze gelir. Şekerler de aynı beyaz ekmek gibi çabuk acıktırır ve biraz daha yemek istemenin sonu gelmemektedir.Bu yüzden piramitte görüldüğü gibi diyette bu gruba daha az yer verilmelidir ve dikkatli tüketilmelidir.

Yandaki şekilde 4 yapraklı yonca olarak bilinen besin gruplarını görüyorsunuz.Yoncanın her bir yaprağı bir besin grubunu gösteriyor. Bu yonca gibi tabağınız süt ürünlerinden, et-yumurta-kurubaklagillerden, sebzelerden  ve tahıl grubundan besinleri içeriyorsa bu örüntüyü tamamlamış oluyorsunuz.

Örneğin; kahvaltıda yumurta, süt, yeşillik, ekmek var.Yoncamız tamamlanmış oluyor.

Öğle ya da akşam yemeğinde cacık, etli kurufasülye, salata ve bulgur var. Yine yoncamız tamamlanmış oluyor.

Dört yapraklı yonca tamamlandığında daha doyurucu ve uzun süre tok tutucu bir öğün sağlanıyor.Hepsi olmasa bile mutlaka karbonhidrat içeren besinlerin yanında protein içeren besinlerden tüketin.Bu şekilde kan şekerinin daha dengeli olmasını sağlayacaksınız.

https://www.facebook.com/DiyetisyenYagmurYasar/