Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kırsalda çiftçilerin yaş ortalamasının 59’a çıktığını açıkladı. Yaşlanan nüfus ve gençlerin tarımdan kopmasının gıda arz güvenliğinde çok ciddi bir sorunu işaret ettiğini belirten Bayraktar, gençleri yeniden tarıma döndürecek programların acil şekilde hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye, görece tarımda diğer ülkelere göre daha genç bir çalışan nüfusuna sahip iken son yıllarda hızlı bir yaşlanma söz konusu. Bu sorunun arkasındaki temel etken ise gençlerin belli bir dönem ardından köylerinden ayrılarak büyük şehirlerde yaşama isteği olarak görülüyor.
GENÇLER NEDEN ÇİFTÇİ OLMUYOR?
Dünyada pek çok ülkenin sorunu haline gelen ‘gençlerin tarımdan uzaklaşması’, uzmanlar tarafından şu nedenlerle açıklanıyor: “Çiftçilik birçok iş koluna göre daha oynak ve daha fazla kırılgan. Piyasa fiyatları kısa süre zarfında değişebilir ve bir hava tehlikesi birkaç saat içinde hasadı ve tüm planlarınızı bir anda rafa kaldırabilir. Diğer mesleklerde, maaşlar pazarlıkla yukarı çekilebilir, satış fiyatı belirlenebilir; çalışma koşulları isteğinize göre şekillenebilir ve gelecekle ilgili öngörülerde bulunulabilir. Tarım alanında ise ürünü hasat edip satana kadar gelirin ne olacağını bilememek, yani işin sadece size ve çalışanlarınızın performansına bağlı olmaması önemli sorunların başında geliyor. İklim krizi, su kısıtı ve maliyetlerdeki yükselişler de bu alana ilginin azalmasına yol açıyor.”
Genç nüfus için konunun uzmanlarının teşvik önerileri ise şöyle:
■ Tüm köylerde sosyal altyapı kurulmalı. İnternet ve iletişim imkanları, okul ve sağlık imkanları ulaştırılmalı.
■ Köyde yaşamak avantajlı hale gelmeli. Çeşitli vergi avantajları sağlanmalı.
■ Tarımın algısının iyileştirilmesi, ilkokuldan itibaren derslerde öne çıkarılmalı.
■ Tarımda çalışacak gençlerin SGK primleri devlet tarafından karşılanmalı.
■ Kırsal kalkınma desteklerinin yanında çiftçi gelirleri artırılmalı.
■ Tarıma dayalı sanayi güçlendirilmeli, yeni iş imkânları oluşturulmalı.