İstanbul’u alan Fatih, o günkü savaş hukukunu uygulayıp ana kilise olan Ayasofya Kilisesini cami yapmış, ikincisini de Hıristiyanların kendi ibadetlerinde kullanmalarına izin vermişti. Pantokrator Kilisesi Ortodoks Rumlara verildi, Ayasofya'nın da derhal Müslümanların ibadetine hazırlanması emredildi. Bizans İmparatoru I. Jüstinyen tarafından MS 532 – 537 yılları arasında yaptırılan Ayasofya Kilisesi 1453
yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından böylece camiye dönüştürüldü. 1935 yılından beri ise müze olarak hizmet vermekte. Ayasofya'nın müze yapılması Atatürk'ün Nutuk'ta da belirttiği gibi dünya barışı amacı yönünde alınmış bir karardır. Bir ulus, başka bir ulusun değerlerini yok edip kendi amacı doğrultusunda kullanabilir. Ancak burada önemli olan başka ulusların manevi değerlerine saygı gösterebilmektir.
Ayasofya insanlık tarihinin en önemli yapılarından biridir. Aya Sofya adı, “ilahî bilgelik” anlamında olup, Ortodoksluk mezhebinde Tanrı’nın üç niteliğinden biri sayılır. 916 yıl kilise, 482 yıl cami olarak hem Hıristiyanlık, hem Müslümanlık hizmetinde bulundu. Günümüzde Ayasofya’nın cami olmasını isteyenler imza kampanyası başlattı. İspanya’da bulunan Kurtuba Camii’nin kilise olarak kullanılmasını örnek veren bu grup “Biz de fethin simgesi olan Ayasofya’yı cami olarak kullanma hakkına sahibiz.” diyor. Tabii olarak Yunanlılar da kilise olmasını istemekte.
Ayasofya Hıristiyanlar için de, Müslümanlar için de yüzlerce yıl çok önemli bir ibadethane oldu. İki din için de önemli manevi değeri olan yapı haline geldi. Bu yüzden cami veya kilise yerine müze olarak açılması hümanistçe, dinler arası barışa hizmet eden bir karar. Bana göre Kurtuba Camii'nin kilise olarak kullanılması ne kadar yanlışsa, Ayasofya’nın cami olarak kullanılması da o kadar yanlış. Tarihi yapılar, ilk yapım amaçlarının özgünlüğü içinde korunmalı. Keşke İspanya da benzer olarak Kurtuba Camii'ni müze yapsa. Ayasofya cami olursa İslamiyet, kilise olursa Hıristiyanlık göğe çıkmaz.
Ayasofya’nın cami yapılması neden bu kadar önemli? İstanbul’da 3190 cami var. Ayasofya’nın cami yapılmasına İstanbul halkının ihtiyacı yok. Türkiye’de kişi başına düşen cami sayısı okul, hastane sayısından çok, bu bilinmekte. Müze olarak kalması, önemli bir gelir kaynağı. Dünyanın her yerinden bu müzeyi görmek, gezmek için gelenler var. Bundan sonra da olacak. İstanbul’da ibadet edilecek başka cami kalmadı, sanki. Fatih’in bize fetih yadigârı diyorsanız, ondan önce kilise değil miydi? Ayasofya'yı cami yaparken Fatih kime sordu? Hıristiyanlara “hem dininizi yaşamakta özgürsünüz” diyor, hem de adamların 1000 yıllık kilisesine el koyuyor. Bunu tek taraflı düşünmek yanlış. Tersi olsaydı, başka bir ülkede bir camimiz zorla kiliseye çevrilseydi hepimiz kıyamet koparmaz mıydık? Bu bir.
İkinci olarak duvarlarında Hıristiyan ikonları bulunan yerde nasıl namaz kılınacak? Namaz kılmak için o mozaikleri, duvar resimlerini kazımak gerekli. O zaman tarihe ihanet etmiş olunmaz mı? Ne kadar uğraşırsanız uğraşın. Duvarlara Allah da yazılsa, minber de yapılsa Ayasofya her açıdan bir kilisedir. Ne derseniz deyin bu gerçeği değiştiremezsiniz.
Gelelim saçma sapan iddialara. Yok, Atatürk'ten Ayasofya'yı müze yapmasını Amerika istemiş, yok
Ayasofya'yı müze yapma fikri İngilizlerden gelmiş, yok Atatürk’ün sahte imzası ile haberi yokken müze yapılmış. Diyelim imza sahte, Atatürk hiç fark etmedi mi Ayasofya'nın müze yapılışını? Konu Cumhuriyet olunca sürekli geçmişle yüzleşmekten bahsediyorsunuz. Yarın bir Hıristiyan gelip 1000 yıllık kilisemizi sizin padişahınız cami yaptı, sonra da müze yaptınız. Bu haksızlığa son verin dese ne diyeceksiniz?
“Dinime sataşan, bari Müslüman olsa.” Ayasofya müze oldu diye yaygara koparanlar! Kilise iken camiye çevrilip AKP döneminde tekrar kilise olan yerler hakkında ne düşünüyorsunuz? Başbakanınıza niye dilekçe vermiyorsunuz? İsyan etmiyorsunuz? Ayasofya camiydi de diğerleri değil mi? Büyük yandaşlar, verdiğiniz oylarla işbaşına gelen iktidar Orhan Gazi’nin camiye çevirdiği 700 yıllık “Küçük Ayasofya Cami” olarak bilinen İznik Orhan Gazi Camisi’ni kiliseye çevirdi, haberiniz yok mu? Oylarınızla birer kilise kazandınız! Döneminde 37 bin kilise ve kilise ev açan iktidar şimdi de tarihi camileri satışa çıkarıyor. Yandaşlara rant sağlamak için, tarihi camilerimizi satışa çıkarıp kiliseye çevirenler büyük bir yüzsüzlük, utanmazlık içinde geçmişimize saldırıyor. Özelleştirme furyasıyla ne var, ne yok her şey satıldı, satılıyor. Siz uyumaya devam edin. Daha da pohpohlayın seninle gurur duyuyoruz diye.
Saygılarımla, hoşça kalın.
