Toplumda her üç kişiden biri göbeğinden şikayet ediyor.Diyetisyenlerin en çok duyduğu cümlelerden biri; ‘Hemen göbeğimin erimesini istiyorum,sadece göbeğim nasıl erir?’ oluyor.Maalesef kalıcı çözümler üreten, anında göbek eriten bir mucize yok.Ancak bu durum problemin temeline inilerek çözülebilir.
Vücudun yağ, kas, su, kemik oranları insanın yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları, genetik yapısından etkilenir.En çok da yanlış beslenme alışkanlıkları karındaki yağlardan sorumludur.
• Yanlış Beslenme Alışkanlıkları Nelerdir?
Ekmeği kesmek
Zayıflamak isteyenlerin en çok yaptığı hatalardan biri ekmeği kesmektir.Aslında kilo almada ekmeğin suçu yoktur.Suçlu olan ekmeğin türü ve miktarıdır.Tam tahıllı, çok tahıllı ekmeklerde bulunan yüksek posa hem uzun süre tok hissetmenizi hem de kan şekerinizin daha dengeli olmasını sağlar.Beyaz undan yapılan ekmek ve unlu mamuller ise düşük posa içerir ve hem çabuk acıktırır hem de kan şekerini hızlı yükseltip karın çevresinde yağlanmaya sebep olur.
Tatlı yemek
Günlük olarak aldığımız enerjinin yarısından fazlasının karbonhidrat kaynaklarından gelmesi gerekir.Karbonhidratlar denilince akla ilk gelenler ekmek, pilav, makarna, erişte, patates, meyve, tatlılar,tahıl ürünleridir.Karbonhidrat kaynakları içinde düşük yağ ve yüksek posa içeren ve diyete mutlaka eklenmesi gereken besin tam tahıllı ekmektir.Diyetten ekmek çıkarıldığında vücut kan şekerini dengelemek için yüksek yağ ve düşük posa içeren diğer kaynaklara(çoğunlukla tatlılara) yönelir. Tatlıların tüketilmesi durumunda yenilen yemekten tam tatmin olamama durumu, sinirlilik, bıkkınlık, biraz daha tatlı yeme ihtiyacı, ani enerji patlaması ve ani yorgunluk görülür.Kan şekerinin ve lipit profilinin düzenli olamaması durumunda uzun vadede kilo artışı, kalp damar hastalıkları, diyabet(şeker) gibi birçok sağlık problemine sebep olabilir.
Tek çeşit beslenmek
Ne yazık ki çoğunlukla tek çeşit beslenen bir toplumuz .Sadece makarnayı ,sadece sebze yemeğini öğün olarak tüketenler hatta sadece et yiyenler bile var.Lakin beslenmede çeşidin olmaması porsiyonun büyümesine, aynı besin ögesinden ihtiyaç fazlası alınmasına sebep oluyor.İhtiyaç fazlası besin ögeleri depo ediliyor.Bu şekilde sadece karın doyuruluyor ancak beslenilmiyor.Bunun yanı sıra diyetteki karbonhidrat, protein, yağ örüntüsü bozulduğu için dengeli beslenme de gerçekleştirilemiyor(Yeterli ve dengeli beslenmeyi bir sonraki yazımda konu alacağım.)
Boş enerji almak
Çaya atılan şekerler, içilen şekerli içecekler fark edilmese de fazladan enerji içermektedir.En çok tüketilen çaydan yola çıkacak olursak günde 10 bardak çay içen ve 3 şeker atan biri toplam 30 küp şeker tüketmiş oluyor.Hele bir de kola, şekerli gazoz gibi soğuk içecekler de tüketiyorsa bu miktar artıyor. Bu şekilde hiçbir besin değeri olmayan boş enerji alınıyor.Alınan fazla enerji bel çevresinde yağa dönüşüyor.
Bel Çevresindeki Yağlanma Neyi İşaret Eder?
• Kadınlar için bel çevresi <80 cm , erkekler için ise <94 cm olmalıdır.Erkekler 102 cmden, kadınlar 88 cmden yukarıysa kardiyovasküler hastalık açısından risk taşıyor demektir. Yani belinizin ölçüsü bu değerlerden fazlaysa, elma tipi vücudunuz varsa damar içinde plaklar oluşmaya başlamış olabilir.İlerleyen zamanlarda kalp krizi geçirme riskiniz artar.Daha kötüsü plaklardan kopan bir parça başka bir yerde tıkanıklığa neden olup felce ya da ölüme neden olabilir.
Nasıl Bir Başlangıç Yapılmalı?
•Tam tahıllı ekmeklere sofranızda yer açın
•Her gün pilav makarna tercih etmeyin, yemeğinize ekmeğin eşlik etmesini sağlayın
•Esmer makarna ve bulgur , pirinç pilavı ve erişteye göre daha fazla posa içerir; onları tercih edin
•Tam buğday ununu kullanmaya çalışın(çorba, pasta, erişte, mantı, hamur işleri gibi besinleri tam buğday unuyla yapın)
•İçecek olarak sade soda ya da ayran tercih edin(şekerli içeceklerden aldığınız boş enerjiyi azaltın)
•Tatlıyı ölçülü tüketin(tamamen hayatınızdan çıkarmak yerine sıklığını azaltın)
•Tek tabak kullanın ve ölçülü beslenin
•Tek çeşit beslenmeyin; süt ve süt ürünleri, tahıllar ve kurubaklagilleri, sebze ve meyveleri, hayvansal kaynaklı besinleri gerektiği ölçüde tüketin.
Doğru beslenme alışkanlığı kazanarak yavaş yavaş kilolarınıza veda edin.Yavaş verdiğinizde hem diyet sizin için zulüm haline gelmeyecek hem de daha orantılı ve sağlıklı bir şekilde kilo vereceksiniz.Bunun için mutlaka bir uzman desteği alın.
Aşağıdaki adreslerden beni takip edebilirsiniz.
https://www.facebook.com/DiyetisyenYagmurYasar/
https://www.instagram.com/dyt.yagmuryasar/