Porsiyon algısı
Ülkemizde her üç kişiden biri obezdir.Daha kötüsü bu oran gittikçe artmaktadır.Obezitenin birçok nedeni olduğu düşünülmektedir.Bunlardan biri de porsiyon algısıdır.
Geçmiş yıllarla kıyaslandığında tüketimimiz giderek artmıştır.1970’lerden 1990’lara kadar tüketilen porsiyon miktarı %34 daha fazlayken son yıllarda %47 daha fazla miktarda besin tüketir hale geldik.Artık üreticiler daha büyük porsiyonlarda fiyatlarını düşürüyor ya da tüketiciler paralarını daha değerli kılmak için porsiyonları büyütmeyi tercih ediyor.Büyüyen porsiyonlar,genişleyen mideler,fazla alınan kaloriler kilo artışını kaçınılmaz hale getiriyor.
Yapılan araştırmalara göre kullanılan tabakların büyüklüğü insanların tüketim miktarını etkilemektedir.Bir çalışmada aynı miktarda besin farklı büyüklüklerdeki tabaklara konulmuştur.İnsanlara hangi tabakta daha fazla besin olduğu sorulduğunda küçük tabakları göstermişlerdir.Yani tabakların küçük olması insanlarda daha fazla yemek yiyormuş algısı oluşturuyor.Tam tersi olarak da yemeklerin farklı farklı tabaklara konularak hepsinden tüketilmesi resmin büyük parçasına bakmayı engelliyor.Ayrı tabakta yemek aslında bireyin ne kadar fazla yediği gerçeğini anlamasını zorlaştırıyor.
Düz tabak mı Çeperli tabak mı?
Tabakların büyüklüğü porsiyon algısını etkilemesinin yanı sıra tabak içinde çeper olup olmaması da durumu değiştiriyor.Yapılan çalışmalar içlerinde çeper olan tabakların daha az besin tüketimi sağladığını gösteriyor.
Yuvarlak tabak mı köşeli tabak mı?
Küresel şekilli tabaklardaki besinler üçgen ve kare olanlara göre daha küçük olarak algılanmaktadır.Bu nedenle küresel şekilli olan tabaklarda köşeli olan tabaklara göre daha fazla tüketime neden olmaktadır.
Tabağın rengi tüketimi etkiler mi?
Çalışmalar tabağın renginin yemeğin rengine zıt renkte olması gerektiğini gösteriyor.Bir çalışmada kırmızı ve beyaz renkte yemekler, kırmızı ve beyaz renkte tabaklara rastgele koyuluyor.Bunun sonucunda aynı renkte tabağa aynı renkte yemek koyanların zıt renkte koyanlara göre daha fazla besin aldığı görülüyor.
Kısa- geniş bardak mı uzun-dar bardak mı?
Tabaklar gibi bardaklarda da porsiyon algısı söz konusudur. Kısa ve geniş bardaklarda dar ve uzun bardaklara göre alınan yudum daha fazladır ve daha az sıvı alındığı algısı yaratmaktadır. Gazlı ve şekerli içeceklerde kısa ve geniş bardak kullanımı daha fazla içme hissi uyandırıp fazla kalori alımına sebep olur.Öte yandan su tüketimde uzun ve dar bardakların kullanımı suyu fazla içtim algısı yaratabilir.Ayrıca tabaklarda büyük tabağın daha fazla yememize sebep olması gibi daha büyük bardaklar daha fazla su tüketmemizi sağlar.
Sonuç olarak;
- Bütün bunlar değerlendirildiğinde birkaç kuruş fazla verip daha büyük porsiyonlu yemek tercih etmeyelim.Kar ettiğimizi düşünürken zarar etmeyelim.
- Yemekleri mümkün olduğunca tek tabakta birleştirip küçük tabak tercih edelim.
- Düz tabaklardan ziyade desenli çeperleri farklı renkte tabak tercih edelim.
- Olabildiğince yemeği rengine zıt renkte tabağa koyup tüketelim.
- Köşeli tabakları yuvarlak tabaklara tercih edelim.
- Şekerli içeceklerden kaçınalım.Sularımızı büyük ya da geniş ağızlı bardaklardan içelim.
https://www.instagram.com/dyt.yagmuryasar/
https://www.facebook.com/DiyetisyenYagmurYasar/